Europees Parlement buigt zich over rapport Vautmans omtrent de geopolitieke gevolgen van COVID-19

Brussel – Vandaag stelt Europees Parlementslid Hilde Vautmans (Renew Europe, Open Vld) haar rapport over de gevolgen van de COVID-19 pandemie voor het buitenlands beleid voor aan de leden van het Europees Parlement. Vautmans wil de Europese leiders wakker schudden en de hervormingen voorleggen die nodig zijn om Europa in de nieuwe wereldorde geopolitiek op de kaart te zetten. Woensdag stemt het voltallige Europees Parlement over haar rapport.   

Europees Parlementslid Hilde Vautmans, coördinator buitenlands beleid voor de Renew Europe fractie in het Europees Parlement, licht toe: “De COVID-19 pandemie heeft de wereld ook politiek doorheen geschud. Het is een gamechanger, een katalysator van een doorgedreven verandering van de wereldorde waarin de Europese Unie nog steeds haar rol niet heeft gevonden. Dat is de harde maar onmiskenbare conclusie van mijn rapport. In plaats van nauw samen te werken om een ​​oplossing te vinden, hebben grootmachten de pandemie misbruikt om meer macht naar zich toe te trekken en de wereldorde in hun eigen voordeel vorm te geven. COVID-19 veranderde aldus de relatie tussen ’s werelds grootmachten. Kijk naar de Verenigde Staten die onder president Trump het pad van isolationisme kozen en – erger nog – soms de ernst van de pandemie ontkenden door misleidende informatie te verspreiden. China deed eigenlijk hetzelfde. Het gebrek aan transparantie en het achterhouden van informatie bij de uitbraak van het virus, waardoor de omvang van het virus werd verdoezeld, zorgden ervoor dat in de rest van de wereld de strijd tegen het virus aanvankelijk niet efficiënt was. Om nog maar te zwijgen van de Chinese virusdiplomatie – zoals ik het noem – waarmee China het politieke vacuüm in het multilaterale systeem trachtte te vullen. We moeten een nieuwe strategie voor de relaties met China ontwikkelen en hen aansporen om volledig mee te werken aan een onafhankelijk internationaal onderzoek naar de oorsprong van het virus.”

“Onze reactie op deze verontrustende trends is traag en onsamenhangend geweest. De EU moet zich nog positioneren in deze nieuwe wereldorde en dat is zowel een risico voor de EU als voor het multilateralisme. Zonder duidelijke regels dreigt de wereld immers te worden gedomineerd door de machtigste en meest roekeloze. Onder Charles Michel en Ursula von der Leyen heeft de EU grote geopolitieke ambities, wat positief is. Toch moeten we onder ogen zien dat die ambities een maat voor niets zijn als ze niet gestut worden met voldoende financiële middelen, de juiste structuren én geloofwaardige capaciteiten. Met dit rapport wil ik de Europese leiders dan ook wakker schudden dat post-covid-19 een andere wereld is en de EU voor zichzelf een rol moet verzekeren. Mijn rapport doet dan ook aanbevelingen over welke hervormingen nodig zijn om Europa in de nieuwe wereldorde na covid-19 geopolitiek op de kaart te zetten. Het is tijd om de mouwen op te stropen en de conferentie over de toekomst van de EU te starten,” besluitVautmans.

In het rapport roept Vautmans op tot:

• de afschaffing van de unanimiteitsregel wat betreft buitenlandse zaken
• het verminderen van de afhankelijkheid van de EU t.a.v. derde landen in strategische en existentiële sectoren;   
• een herziening van de EU globale strategie alsook de veiligheid –en defensiestrategieën van de EU;
• meer gezamenlijke operaties van de strijdkrachten, ook binnen nieuwe kaders zoals militaire ziekenhuistreinen, om zo de paraatheid van de EU om pandemieën te bestrijden, te vergroten;   
• een uitbreiding en modernisering van communicatiestrategieën;
• een meer assertieve strategie voor de relaties met China alsook een nieuwe strategie voor de relaties met de Verenigde Staten; 
• de oprichting van een specifieke taskforce gericht op desinformatie uit China en het Midden-Oosten; 
• de oprichting van een krachtige wereldwijde sanctieregeling
• een sterke rol voor de EU in haar buurlanden, onder meer door een versterking van de GVDB-missies die belast zijn met conflictpreventie of -beperking, een meer relevante aanwezigheid in Afrika en een geloofwaardig lidmaatschapsperspectief voor de Westelijke Balkan
• een structurele hervorming van multilaterale organisaties en de oprichting van een forum voor multilaterale samenwerking tussen Westerse bondgenoten 
• en een snelle lancering van de conferentie over de toekomst van Europa om vooruitgang te boeken bij de totstandkoming van een efficiëntere besluitvorming in het buitenlands beleid van de EU.

Het rapport werd reeds met grote meerderheid aangenomen in de commissie buitenlandse zaken en wordt woensdag door het voltallige Europees Parlement gestemd. Het rapport kan u hier raadplegen.