Waar kan je als kankerpatiënt in Europa terecht als je in eigen land bent uitbehandeld? Daar moet een Europees loket antwoord op bieden. “We hopen dat het Europees Parlement dit voorstel woensdag goedkeurt”, zegt Europees Parlementslid Hilde Vautmans.
De Europese Commissie haar kankerbestrijdingsplan. Bij haar aantreden had Commissievoorzitter Ursula von der Leyen beloofd dat Europa het voortouw zou nemen in de strijd tegen kanker. Als 13-jarig meisje verloor ze zelf haar 11-jarig zusje aan kanker.
De tijdelijke commissie Kankerbestrijding heeft intussen adviezen verzameld van nationale wetgevers, internationale organisaties en experts over de recentste ontwikkelingen op het vlak van kanker. Dat commissiewerk mondt nu uit in een lijvig rapport van ruim 80 bladzijden. Daarin staan een hele resem aanbevelingen waarover het Europees Parlement dinsdag debatteert en woensdag stemt. Daarna is het aan de Europese Commissie om die aanbevelingen om te zetten in Europese richtlijnen.
“Ik hoop dat die uitrol er snel komt, want zonder concrete maatregelen vreest Europa dat het aantal kankerpatiënten met 25 procent zal toenemen tegen 2035”, zegt Europees Parlementslid Hilde Vautmans (Open Vld), die plaatsvervangend lid is in de tijdelijke commissie Kankerbestrijding.
In 2020 kregen 2,7 miljoen Europeanen een kankerdiagnose, 1,3 miljoen mensen zijn aan de ziekte overleden. De Europese Commissie zet alvast 4 miljard euro opzij in de strijd tegen kanker.
Loket
Naast het terugdringen van onder meer het tabaks- en alcoholgebruik, wil Europa ook de ongelijkheid in preventie, diagnose, behandeling en nazorg wegwerken tussen lidstaten onderling en tussen gegoede en mindergegoede Europeanen. “Daarnaast is het cruciaal om alle goede zorg toegankelijk te maken voor iedereen”, vult Vautmans aan. “Daarom hebben we in dit rapport gepleit om een loket op te richten waar iedereen kan zien welke kankerbehandeling waar beschikbaar is. Zo laagdrempelig mogelijk, zonder medisch vakjargon. Het is cruciaal dat als de dokters zeggen ‘we kunnen niets meer doen’, je als kankerpatiënt snel kan nagaan of er elders in Europa wel nog hoop is op een behandeling die aanslaat.”
Het rapport wil ook dat er een Europees netwerk komt van nationale screenings- en behandelingscentra. “Zodat we goede praktijken makkelijk kunnen uitwisselen en kopiëren. Meer samenwerking kan levens redden”, stelt Vautmans.
Kinderoncologie
Elk jaar wordt er in Europa bij 35.000 kinderen kanker vastgesteld, het is doodsoorzaak nummer één bij kinderen ouder dan een jaar. Daarom ijvert Vautmans in dit rapport voor een aantal maatregelen om kinderkanker te bestrijden.
“We stellen vast dat er heel vaak een tekort is aan geneesmiddelen voor kinderkanker. Dàt kan voor mij niet, daarom moet dit prioritair worden aangepakt. Verder willen we nagaan hoe we kinderen ambulant kunnen behandelen, omdat een ziekenhuisbezoek voor hen erg ingrijpend is. Tot slot moet kinderoncologie als specialisme volledig worden erkend. Ik hoop dat dit rapport voor een doorbraak zal zorgen in de strijd tegen kinderkankers.”
Gezondheidsunie
De impact van de coronapandemie op kankerscreening en -behandeling is immens op Europese schaal. “Er zijn 100 miljoen kankerscreenings niet uitgevoerd. Er zijn 1 miljoen kankers niet vastgesteld. En één op de vijf patiënten in Europa heeft zijn of haar behandeling niet tijdig kunnen starten. Ik word daar slecht van als ik die cijfers hoor”, zegt Hilde Vautmans. “En ik stel me dan de vraag of we dit niet anders hadden kunnen organiseren? Als de ziekenhuizen vol lagen in België, lagen ze op dat moment misschien niet vol in Duitsland of elders. Door deze hallucinante cijfers over uitgestelde zorg ben ik er nog meer van overtuigd dat Europa werk moet maken van een grensoverschrijdende gezondheidszorg en moet evolueren naar een echte gezondheidsunie. Ik denk dat dit de les is die covid ons heeft geleerd.”
Gepubliceerd in Het Belang van Limburg op 15/02/2022.