State of the Union 2021: hoopvol en menselijk, maar zonder politiek statement

Straatsburg – Vandaag bracht Europees Commissievoorzitter, Ursula von der Leyen, haar State of the Union. Een hoopvolle en menselijke speech die de belangrijke prioriteiten zoals klimaat, buitenlands beleid en volksgezondheid bevatte, maar tegelijk bleek ze ook koudwatervrees te hebben en werd elk echt politiek statement uit de weg gegaan.

Europarlementslid, Hilde Vautmans (Renew Europe, open Vld) reageert:

“Het was een menselijke speech die hoop geeft en die de uitdagingen niet uit de weg gaat. Ik heb heel veel nieuwe en goede voorstellen gehoord die onze Unie weerbaarder moeten maken en onze burgers meer bescherming kan bieden, van volksgezondheid, buitenlands beleid tot economie. Het was ook een speech met veel ziel en solidariteit, zo kondigde ze bijvoorbeeld het nieuw ALMA-programma aan voor jongeren, meer vaccins voor armere regio’s, meer humanitaire hulp voor Afghanistan en wetgeving tegen gendergerelateerd geweld. Ik zal in het Parlement erover waken dat deze zo snel mogelijk worden uitgevoerd en vechten om de ziel en de hoop van Europa te concretiseren. Woorden moeten daden worden en we zullen niet toestaan dat de lidstaten dit blokkeren.”

“Toch lijkt het wat op politiek soft-ijs met toppings. Veel aankondigingen van nieuwe projecten maar elk echt politiek statement wordt zorgvuldig uit de weg gegaan. Het is goed dat ze wil werken aan een Europese Defensie Unie en een gezamenlijke EU Defensie Summit zal organiseren met Macron. Het toont duidelijk haar engagement, maar je voelt heel goed aan dat ze koudwatervrees heeft als het gaat over een Europees leger en dus ook deze woorden niet in de mond durft te nemen. Het lijkt wel alsof ze het lot van de EU opnieuw in handen legt van iets anders, namelijk een EU-NATO-Verklaring. Het voorbije jaar is nochtans gebleken dat we te veel afhankelijk geworden zijn van de goodwill van derde landen. We moeten zelf autonomer worden en onze burgers beschermen mét een Europees leger. Uiteindelijk moeten we de regie over onze veiligheid zelf in handen nemen, want zoals von der Leyen terecht opmerkte, als we de crisis buiten de EU niet oplossen, komt deze naar hier.”

Ook wat betreft de rule of law liet ze niet het achterste van haar tong zien. Er werd wel gesproken over het belang van de rechtsstaat, democratie en mensenrechten, maar over Hongarije en Polen en de toepassing van het rechtsstaatmechanisme werd geen woord gerept. Bovendien, werd de conferentie over de toekomst van Europa vermeld als een voetnoot, terwijl het wel de denkoefening van onze eeuw is en moet zijn. Tot slot, waren de opmerkingen over het migratiepact compleet naast de kwestie. We weten allemaal dat alles rotsvast zit in de Raad, nergens anders, en dat het probleem politiek management en wil is. We moeten dit probleem ook durven benoemen”, besluit Vautmans.