Europees Parlement vraagt opschorting toetredingsgesprekken Turkije

Brussel – De commissie buitenlandse zaken van het Europees Parlement spreekt zich vandaag uit over het jaarlijkse voortgangsrapport van de Europese Commissie over de Turkse toetreding tot de EU. Europees Parlementslid Hilde Vautmans, schaduwrapporteur van het rapport, is tevreden dat het Europees Parlement met dit rapport tegengewicht biedt in het bredere debat over de huidige betrekkingen tussen de EU en Turkije. Ze is niet per definitie tegen een positieve agenda met Turkije die de belangen van de EU veiligstelt, maar vindt wel dat de EU zich tegelijkertijd moet durven uitspreken over het Turkse toetredingsproces. 

In het rapport stelt het Europees Parlement dat, als de afbraakpolitiek van mensenrechten, rechtsstaat en democratische instellingen niet snel en geloofwaardig omgekeerd wordt, de Europese Commissie formeel de opschorting van de toetredingsonderhandelingen met Turkije moet voorstellen. Dan kunnen beide zijden evalueren of dit het beste kader is voor de bilaterale relaties en ook nieuwe modellen voor de relaties onderzoeken. Volgens het Europees Parlement ligt ook een modernisering van de douane-unie op dit moment moeilijk, maar het laat wel een deur open voor een eventuele modernisering in de toekomst. Verder roept het rapport Turkije ook op om de terugtrekking uit het Istanbul-verdrag om te keren.  

Europees Parlementslid Hilde Vautmans (Renew Europe, Open Vld), schaduwrapporteur voor de Renew Europe fractie, licht toe: “Niemand spreekt vandaag over de fundamentele vraag of Turkije kan toetreden tot de EU. Dat komt omdat de onderhandelingen ook effectief tot stilstand zijn gekomen, het land onder Erdogan steeds verder afwijkt van het afgesproken pad naar Europa en een toetreding daarom vandaag hors de question is, maar vooral ook uit schrik om Turkije als strategische partner te verliezen als de EU zou beslissen de toetredingsonderhandelingen stop te zetten. Die vrees is zo groot dat we Turkije vandaag – in een tijd waarin de brutaliteit van Erdogan zich resoluut richt tegen Europa – zelfs een positieve agenda aanbieden. Wat mij betreft moet een dergelijke positieve agenda kunnen, maar laat ons dan wel tegelijkertijd het signaal geven dat het huidige beleid van Turkije onder Erdogan haaks staat op dat van de EU en openlijk erkennen dat dit Turkije geen lid van de EU kan worden. Anders dreigen we onze identiteit en geloofwaardigheid te verliezen.”

“Het hele proces van lidmaatschap moet kandidaat-lidstaten dichter bij de EU brengen. Het Turkse beleid onder Erdogan druist echter niet alleen in tegen de Europese waarden, het richt zich ook tégen Europa”, vervolgt Vautmans. “Institutionele hervormingen, de rechtstaat en fundamentele rechten worden steeds verder uitgehold. Turkse legervliegtuigen blijven illegaal het Griekse luchtruim schenden. Turkse boten zoeken naar olie en gas in Cypriotische wateren. In de regio rondom, van Nagorno-Karabach over Syrië tot Libië, gaat Turkije evenzeer tegen de Europese waarden als belangen in. En vooral de migratiedeal uit 2016 werd een wapen in Erdogan z’n handen: als de EU niet buigt, dreigt hij de migratiekanalen uit hun voegen te doen barsten. Kortom, dit is het zoveelste achteruitgangsrapport. Wat mij betreft is het hoog tijd om conclusies te trekken, te erkennen dat het toetredingsproces niet het gewenste effect heeft en op zoek te gaan naar een nieuw soort partnerschap met Turkije”, aldus Hilde Vautmans.