Pushbacks aan Europese grenzen

Straatsburg – Vanavond debatteert het Europees Parlement over de pushbacks aan de Europese grenzen. Daarbij is er ook sprake van veel geweld. Deze praktijken zijn illegaal en bestaan erin mensen systematisch de toegang tot het aanvragen van internationale bescherming te ontzeggen. Nogmaals een wake-up call voor Europa: we hebben dringend een daadwerkelijk Europees asiel- en migratiebeleid én onafhankelijke controlemechanismen nodig.
 
Europarlementslid en lid van de LIBE Commissie, Hilde Vautmans (Renew, Open Vld) reageert: “Nationale mensenrechteninstellingen en andere maatschappelijke organisaties melden massaal gevallen van pushbacks aan de landsgrenzen van de Europese Unie. Het gaat dan voornamelijk over de grenzen tussen Kroatië en Bosnië en Herzegovina, Griekenland en Turkije, Servië en Hongarije, en Slovenië en Kroatië. Volgens rapporten van ‘the Protection Rights At Borders (PRAB) initiative’ werden er tussen 1 januari en eind september dit jaar zeker 9794 mensen het slachtoffer hiervan. Daaronder zijn er 778 kinderen met familie en 237 niet-begeleide minderjarigen te tellen. Bovendien zijn dit onderschattingen, want het gaat enkel over registreerde gevallen door de organisaties die lid zijn van het initiatief. Verder melden ze ons ook dat 34% uit Afghanistan kwam, 31% uit Pakistan en 10% uit Syrië. Naast het feit dat pushbacks op zich al illegaal zijn, gaan deze ook vaak gepaard met buitensporig gebruik van geweld door de autoriteiten die aan de buitengrenzen opereren. We horen vreselijke verhalen over mishandeling, ontvoeringen, onrechtmatige opsluitingen, diefstal, vernieling van eigendommen en afpersing. Dit is Europa onwaardig, illegaal en moet zo snel mogelijk aangepakt worden.”
 
“Wij hebben er herhaaldelijk op aangedrongen dat de lidstaten en EU-agentschappen de grondrechten eerbiedigen bij hun activiteiten om de buitengrenzen van de EU te beschermen. Verschillende internationale organisaties hebben de praktijk van pushbacks al veroordeeld of gerechtelijke stappen ondernomen, maar het is aan ons om het daadwerkelijk de wereld uit te helpen door een allesomvattend en menselijk asiel -en migratiebeleid vast te leggen. Er liggen verschillende wetgevingsinitiatieven op tafel en het is aan de Raad om deze samen met het Parlement tot een goed einde te brengen. Bovendien moeten we nu de schendingen verder in kaart brengen en de lidstaten met aandrang verzoeken deze stop te zetten, onderzoeken in te stellen en daders te berechten. We moeten ook de Commissie wijzen op haar verantwoordelijkheid als hoedster van de Europese verdragen. Hierbij zullen systematische bezoeken aan de getroffen gebieden essentieel zijn. Zij die niet willen luisteren, moeten voor het Europees Hof van Justitie gebracht worden wegens het niet naleven van het Europees recht. Tot slot hebben we dringend nood aan goed functionerende en onafhankelijke controlemechanismen die toezicht houden op de naleving van grondrechten aan de Europese grens. Zij moeten voldoen aan duidelijke criteria en mogen dus zeker niet afhankelijk zijn van de autoriteiten die ze net controleren of enkel aangekondigde bezoeken uitvoeren zoals in Kroatië, want dan slaan we de bal mis. Het moet duidelijk zijn waar en hoe klachten ingediend kunnen worden en de procedures dienen transparant te verlopen, ook wat de financiering en gebruik van Europese middelen betreft. Enkel zo kunnen we respect voor mensenrechten aan onze grenzen garanderen”, besluit Vautmans.