rechtsstaatrapport 2022

Vandaag heeft het Europees Parlement een resolutie aangenomen waarin het zijn zorgen uit over de situatie van de rechtsstaat en democratie in Europa, na een debat over het rechtsstaatrapport 2022. Nu duidelijk is waar de problemen liggen, moet de Europese Commissie tot actie overgaan, stelt Europees Parlementslid en lid van de Commissie Burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken Hilde Vautmans.

In juli 2022 publiceerde de Europese Commissie haar derde jaarlijkse verslag over de situatie van de rechtsstaat in Europa, met dit keer voor het eerst specifieke aanbevelingen voor alle lidstaten op het gebied van het rechtsstelsel, anti-corruptie, mediavrijheid- en pluralisme. Uit het verslag blijkt dat veel lidstaten hervormingen hebben doorgevoerd, maar dat in sommige lidstaten systematische problemen blijven bestaan.

Europees Parlementslid en lid van de Commissie Burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken (LIBE), Hilde Vautmans (Renew Europe, Open Vld) reageert: ‘‘De toon was scherp tijdens het debat, en dat is terecht. We stellen heel strenge voorwaarden om toe te treden tot de EU, maar leden moeten ook de gedeelde waarden en normen van democratie en rechtsstaat naleven. De Europese Commissie ziet toe op die naleving, en het is daarom goed dat de Commissie dit jaar voor het eerst met specifieke aanbevelingen komt voor landen. Maar de Commissie stelt niet wat ze zal doen als aanbevelingen niet worden opgevolgd of als tekortkomingen blijven bestaan. De Commissie moet in plaats van toezien, nu vooral optreden wanneer de rechtsstaat in gevaar is, en haar bevindingen koppelen aan wettelijke middelen zoals inbreukprocedures en het inhouden van Europese gelden.’’

‘‘We blijven natuurlijk vooral bezorgd over het Hongarije van Viktor Orban. Ondanks verschillende procedures tegen het land, zoals de opschorting van de EU-herstelfondsen worden de fundamentele rechten en democratie verder uitgehold. Zolang het land geen vooruitgang boekt, moet de geldstroom toe blijven. Onze Europese financiële middelen zijn het efficiëntste drukmiddel dat we in handen hebben. Verder zijn er specifieke zorgen over mediavrijheid. Journalisten spelen een cruciale rol in het controleren van feiten en informeren van burgers. Maar helaas staat de mediavrijheid en de veiligheid van journalisten om hun werk te doen in teveel lidstaten onder druk, zoals in Griekenland waar journalisten door de overheid werden afgeluisterd met spyware. De Europese Commissie moet ook hier tegen optreden, want onze Europese waarden zijn niet onderhandelbaar’’, besluit Vautmans.